3 YAŞ ALTI ÇOCUKLARDA EKRAN KULLANIMI

Yapılan bir çok araştırma, çocukların sağlıklı gelişimlerindeki en önemli etkenin olumlu ebeveyn-çocuk ilişkisi olduğunu ortaya koymuştur. Bu olumlu ilişki, ebeveynlerin çocukların ipuçlarını dikkatlice takip ettiği, çocukların merakını, keşif becerisini ve öğrenmesini destekleyen yaşa uygun etkinliklerin yapıldığı sıcak bir etkileşim biçimini içermektedir. 

Çocuklarda erken öğrenme deneyiminin nasıl oluştuğu incelendiğinde, çocukların beden ve zihinlerini kullanabilecekleri, keşfetmeyi destekleyen, deneyimleme, problem çözme, yaratıcı düşünme gibi becerilerin kullanıldığı etkinliklerin ön planda olması gerektiği görülmüştür. Bu etkinliklerin en önemlisi parçası ise  ebeveynle kurulan karşılıklı iletişimdir.  

Televizyon, tablet, akıllı telefon ya da bilgisayar gibi 2 boyutlu ekran deneyimleri çocuklara gerçek hayatta olduğu kadar zengin bir öğrenme deneyimi sunmamaktadır. Ancak kaçınılmaz olan bir gerçek, bu teknolojik aletlerin artık çocukların hayatlarının bir parçası olduğu ve çocukların bu aletlerin olduğu bir dünyada büyüdüğüdür. Bu aletlerin görsel çekiciliklerinin yanı sıra, çocuklar ebeveynlerini ve etrafındaki yetişkinleri de bu aletleri kullanırken gördükleri için doğal olarak bu aletlere yönelmektedir. 

Aileler, çocuklarının öğrenme ve gelişimlerini destekleyecek şekilde, bu teknolojik aletlerin çocuklarının hayatlarının nasıl bir parçası olacağına karar verebilmek için bu konu hakkında gerekli yöntem ve bilgiye sahip olmalıdır.

Küçük çocukların çoğunluğunun teknolojik aletleri kullanmasına rağmen aileler bu kullanımın içeriğini nasıl değerlendirecekleri konusunda zorlanmaktadır. Neyin eğitici olup olmadığı, ekran önünde çocukların ne kadar zaman geçirmesine izin vermeleri gerektiği, ekranların çocuk gelişimden nasıl bir rol oynadığı gibi sorular ebeveynler tarafından sıklıkla sorulmaktadır. 

 Araştırmalar, iki önemli etmen göz önünde bulundurulduğu sürece teknolojik aletlerin öğrenme için bir araç olabileceğini önermektedir. Bu iki etmen içerik ve bağlam olarak belirtilmiştir. Çocuklar kendi yaş gruplarına uygun, interaktif (karşılıklı etkileşim) bir içeriğe maruz bırakıldıklarında öğrenme gerçekleşmektedir. Öte yandan bu deneyim esnasında ebeveynlerin çocuklarıyla izledikleri hakkında konuşmaları çocuğun ekrandan öğrendiklerini gerçek hayata taşımasına yardımcı olacaktır. Bu koşullar sağlandığında ekran kullanımının potansiyel olumsuz etkileri azaltılacak ve faydaları desteklenecektir. 

Çocuklar çok erken yaştan itibaren televizyon ve dokunmatik ekranlardan öğrenmeye başlar. Araştırmalar, 6 aylık bebeklerin bile televizyonda gördükleri basit hareketleri taklit edebildiğini ortaya koymuştur. 14 aylıktan itibaren, videolarda yetişkinlerin yaptığı hareketleri ellerindeki oyuncaklarla  hemen taklit edebildiklerini,  18 aydan sonra televizyonda ya da kitapta gördüklerini 2 hafta boyunca, 24 aylıkken ise 1 aya kadar hatırlayabildiklerini göstermiştir. 

Öte yandan çocukların nasıl öğrendikleri incelenirken, küçük çocukların insanlar ve nesnelerin olduğu gerçek hayat deneyimlerinden, teknolojik aletlere kıyasla daha kolay öğrenebildikleri görülmüştür.  

 Nelere dikkat edilmeli? 

İki yaş öncesinde elektronik cihaz kullanımından kaçının

 İlk iki yıl öğrenme ve beceri gelişimi için gerçek ve karşılıklı etkileşimlerin önemi inanılmazdır. Bu dönemde ekranların bebeğinizin gelişimine katabileceği bir fayda yoktur. 

 
İki yaş sonrası ve ilerleyen dönemlerde teknolojik cihazlarla geçirilecek zamanları sınırlayın

İki yaş sonrası günde en fazla 30 dakika, 3 yaş sonrası en fazla 1 saat şeklinde. Okul öncesi dönemde uzun süreler ekran kullanımının obezite, saldırganlık ve sosyal iletişim sorunlarına sebep olduğunu unutmayın.


Gerçek hayatta karşılıklı oyuna zaman kalabilmesi için ekran önünde geçirilecek zamanı sınırlandırın

Çocukların gerçek hayattaki etkileşimlerden daha hızlı öğrenebileceklerini unutmayın. Özellikler bebek ve çok küçük çocuklar günün çok az saati uyanık olduklarından, bu zamanın çoğunluğunu ebeveynleri ile geçirmelidir. 

 
Ekranda gördükleri ve gerçek hayat arasında bağlantı kurmasına   yardımcı olun 

Ekran önünde geçirilen zamanın ardından çocuklarla benzer nesneleri kullanarak oyunlar oynayın. Televizyonda ya da dokunmatik ekranlarda gördükleri nesneleri gerçek hayatta da gösterin ve işaret edin. 

Çocukların teknolojik aletlerden öğrendiklerini geliştirin ve genişletin.
Örneğin, televizyonda izledikleri programın içeriği ile alakalı bir hikaye yaratın ve onu canlandırın ya da bir uygulamadan öğrendiği renkleri çamaşır sepetindeki kıyafetleri ayırırken tekrar edin. 

 
Tekrar etmenin öğrenmeyi destekleyeceğini unutmayın 

 Aynı programı birden çok kez izlerken, programın farklı yönlerine dikkat çekin. Örneğin, program meyveleri saymak ile ilgiliyse, bir sefer saymak ile diğer sefer meyveleri isimlendirmek ve tanımlamak ile ilgilenin.

Çocuklarınıza eşlik edin 

Yapılan araştırmalarda, ebeveynlerin televizyon ya da dokunmatik ekranlardan bir şey izlerken çocuklarına katılarak sosyal ve interaktif bir deneyim yaratılmasının, öğrenmeyi geliştirdiği görülmektedir. 

Televizyonu/ekranları arka planda açık tutmayın 

Kimse izlemiyorken, ya da çocuğunuz aynı ortamda oyun oynuyorken televizyonu ve diğer elektronik ekranları kapatın. 

Uykunun kalitesini arttırmak için televizyonları/ekranları yatak odasından kaldırın

  Yapılan araştırmalarda odasında televizyon/bilgisayar/tablet olan çocukların olmayanlara göre daha fazla uyku problemi yaşadığı görülmüştür.

Çocuklarınızın yanında kendi teknolojik alet kullanımınızın da farkında olun ve bu durumu sınırlandırın

  Çocuklarınız yanınızdayken onlarla iletişim halinde olun, ekran kullanımını çocuğunuzun olmadığı zamanlarda yapmaya özen gösterin.

 
#ekranlarvecocuklar #ekrankullanimi #elektronikcihazlarvecocuklar #saglikliteknolojikullanimi #bebekveteknoloji #bunudene #bilgiyiogren #2yasaltiteknolojiyok #nasilyapalim #bebekgelisimi #gelisimdestek #bebek #tablet #ceptelefonu #nilcankulelisertgil
 

GELİŞİM DESTEK

BEBEĞİNİZİN GELİŞİMİ HAKKINDA PEK ÇOK ŞEY...​​